Vardiya, güverte zabitleri için genel anlamıyla köprüüstünde bulunma, gözcülük ve gemi hareketinin takibi, seyir emniyetini sağlamak olarak tanımlanabilir.
Vardiyanın gerektirdiği bridge level (bridge watch composition olarak da bilinir), yani köprüüstünde kaç kişinin olacağı, dümen ve makine durumu seyir yapılan bölgeye, hava durumuna demirde veya stand-by durumda olmaya göre değişir.
Demir vardiyasını nasıl tutmanız gerektiği çalıştığınız şirket SMS’inde açıklanmıştır. Ancak genel olarak bakacak olursak referans alabileceğimiz OCIMF Anchoring Systems and Procedures kitabına göre vardiya zabitinin sorumlulukları kısaca aşağıdaki gibidir:
- Geminin pozisyonunun sabit olup olmadığını kontrol etmek. (Gemi elbette yer değiştirir, ancak GPS ve kerteriz ile geminin pozisyonu kontrol edilmeli, büyük değişikliklerde demir taraması riski değerlendirilmelidir.) Geminin yawing hareketinin takibi demir taramasının tespiti için önemlidir.
- Yeterli gözcülük. (Her ne kadar kendi gemimizin farkında olsak da çevredeki diğer gemilerin hareketlerini izlemeliyiz. Yaklaşan bir gemi veya demir tarayan bir başka gemi olabilir. Zamanında yapacağımız bir manevra ile çatışma engellenebilir.)
- Diğer gemilerin hareketlerinin takip edilmesi, gerekli aksiyonun alınması için hazır bulunulması. Demirde iken çatışmayı önlemek zor olacak olsa da, VHF ve sesli/ışıklı işaretler ile yaklaşan gemi uyarılmalıdır. Demirdeki gemi personelinin çatışmayı önlemek için mümkün olan her şeyi yapması yasal sorumluluklarından feragat etmesi için gereklidir.
- Makine ve dümen motorlarının uygun durumda bulunduğundan emin olmak. (Demirde dümen motorları acil bir duruma karşı çalışır vaziyette tutuluyor.)
- Mevcut ve gelecek hava durumunun takip edilmesi, gemiyi tehlikeye sokabilecek hava var ise kaptana haber vermek.
- Demir alma kararı, durum demir alamayacak kadar kötüleşmeden, veya gemiye/insana bir zarar gelmeden verilmelidir. Demir zincirindeki fazla gerginlik, demir alınması gerektiğini belirten en önemli göstergedir.
- Düzenli VHF dinlemesi. Özellikle yanaşmaya yakın gemi VHF üzerinden çağrılacağından bir kulağımız devamlı VHF’de olmalıdır.
- Uygun COLREG seyir işaretlerinin gösterimi.
Gemi salma dairesi, bırakılan zincir uzunluğu ve köprüüstünden baş tarafa olan mesafe ile hesaplanır. Capesize bir gemide bridge to bow mesafesi 248 metredir. Örneğin 5 kilit demir attığımızda 138 metre zincir bırakmış oluruz. Salma dairemiz 138+248= 386 metre olur.
Demir vardiyası hakkında önemli bazı noktalardan bahsettim. Umarım faydalı olmuştur 🙂