Seyir planlamasının çeşitli amaçları vardır. Emniyetli seyir için seyir yapılan bölgedeki engeller, trafik ayrım düzenleri, derinlikler, seyir yardımcıları gibi harita ögeleri dikkate alınır ve rota bacakları boyunca geminin altında emniyetli bir açıklık bulunduğundan emin olunmalıdır, ki biz buna UKC diyoruz.
Haritadaki ögelerin harita üzerinde bulunduğu konumun ve harita derinliklerinin bir hata payı vardır. Bu sebeple haritalar doğruluklarına göre derecelendirilmiştir ve buna CATZOC (Category Zone of Confidence) denir. UKC ve emniyet konturu (safety contour) hesaplanırken CATZOC da hesaba katılır ve her rota bacağı için hesaplanmalıdır.
6 kategoriden oluşan ZOC; seyir zabitine, rotayı planlarken bir haritaya ne Kadar güvenebileceği hakkında bilgi verir.
Tablodan da görüleceği üzere 6 adet kategori var. Örneğin B kategorisine ait bir bölgede harita ögelerinin hata payı 50 metre iken harita derinliğinin hata payı 1 metre + derinliğin %2’si. Ve de deniz tabanı ile ilgili verilen bilgiye göre deniz tabanı tamamen araştırılmamış. Herhangi bie seyir tehlikesinin varlığı beklenmiyor ancak var olabilir.
Yukarıdaki tabloda ise farklı derecelerin harita üzerinde gösterilişini görebilirsiniz. Buna göre örneğin 5 yıldız A2 kategorisine tekabül ediyor.
Kategori D ve U için şirketin seyir manuelinde verilen değerlerin alınması gerekir, veya UKC hesaplanırken kullanılan program otomatik olarak hesaplıyor olabilir. Yalnız bir haritada birden fazla kategori olabilir, o nedenle dikkatle incelemek gerekir.
Örneğin bir yaklaşma haritasında liman ve yakın çevresi A1 kategori olurken, birkaç mil açığı C kategori olabilir. Bunun sebebi, özellikle derinliğin azaldığı yerlerde surveylerin çok daha yüksek doğrulukla gerçekleştirilmesidir.
Harita üzerinde gösterimi yukarıdaki şekildedir. CATZOC’u görebilmek için ECDIS harita ayarlarından bu seçeneğin açılması gerekir.
(Resim Kaynağı: https://www.myseatime.com/blog/detail/zone-of-confidence-and-catzoc)
Admiralty’nin konuyla ilgili yayınlamış olduğu PDF’e aşağıdan ulaşabilirsiniz.