Canlı Hayvan Gemileri [Livestock Vessels]

EN In this study, animal carriers, legal regulations, standards, and ships used in animal transport are investigated. According to investigated researches, the strictest regulations are created by Australia. The total number of animal carriers which is 150, represents only %0.034 of the total DWT capacity in the World. Livestock ships, usually built by converting from other types of ships, can be built in two different types, closed and open—their capacity changes between 2,000 DWT to 25,000 DWT.

You can download the English version of my study about animal carriers belove.

TR Bu çalışmada canlı hayvan taşıyan gemiler, hukuksal düzenlemeleri ve standartları incelenmiştir. İncelenen araştırmalara göre, en sıkı kurallar Avustralya hükümeti tarafından konulmuştur. Dünya üzerinde canlı hayvan taşıyan gemiler 150 adet olup, toplam DWT kapasitesinin %0.034’ünü oluşturmaktadır. Genellikle farklı tipteki gemilerin dönüştürülmesiyle oluşturulan canlı hayvan gemileri 2.000-25.000 DWT kapasite aralığında açık veya kapalı olmak üzere iki farklı tipte inşa edilir.

Hakkında Türkçe kaynak bulamadığım bu çalışmanın canlı hayvan gemileri ile ilgili araştırmalara faydalı olmasını diliyorum.

1. GİRİŞ

Uluslararası Denizcilik Örgütü’ne göre günümüzde Dünya ticaretinin %80’den fazlası denizyolu taşımacılığı ile yapılmakta. Deniz taşımacılığı ve limanlar dünya ticaretinde ve ekonomide, tüketim ürünlerinin ve ham maddelerin taşınması açısından önemli bir yere sahip. Dünya ekonomisinin globalleşmesi, sınır ötesi üretim-tüketim ilişkileri ve deniz taşımacılığının avantajları deniz yollarına olan talebi artırdı. Söz konusu avantajlar, deniz yolunun hava, kara ve raylı taşımacılık sistemlerinden daha ucuz olması, çevreyi daha az kirletmesi, daha düşük enerji tüketimi ve daha büyük miktarda ham maddenin tek seferde ve güvenli şartlarda taşınması olarak sıralanabilir. Deniz ticareti geliştikçe spesifik kargo gemileri de geliştiriliyor. Demir cevheri, kömür ve tahıl gibi yükler kuru yük (dry cargo) kategorisine girer. Ham petrol, petrol ürünleri ve sıvılaştırılmış gaz, sıvı dökme yük (liquid cargo) kategorisine girer. Konteyner taşımacılığı ise farklı türlerdeki ürünlerin bir arada ve kolayca taşınmasını sağlayan, uluslararası standartlara göre üretilmiş konteynerlarda yük taşınmasıdır. Gemiler de bu tür yüklere göre kuruyük, tanker, konteyner, genel kargo, Ro-Ro vb. şeklinde standardize edilmiştir. Bu saydığım gemi tipleri dünya ticaret hacminin çok büyük bölümünü oluşturan tiplerdir. 2019 verilerine göre “genel kargo” gemileri toplam 96.698 gemi arasında 19.041 gemi ile lider konumdadır. Bunu 11.619 kuruyük gemisi ve 10.953 tanker gemisi takip eder.

1950’lerde hayvancılık endüstrisinin gelişmesiyle beraber daha uzak mesafelere deniz yoluyla hyavan taşınması ihtiyacı doğmuştur. Genellikle başka tür gemilerin çevrilmesiyle (convert) oluşturulan canlı hayvan gemileri bu ihtiyaca karşılık vermektedir.

Canlı hayvan gemilerinde koyun, keçi, inek vb. hayvanlar taşınabilir.

Günümüzde canlı hayvan taşımacılığının yarısından fazlası deniz yoluyla yapılmaktadır. Buna rağmen dünya üzerindeki 96.698 gemiden yalnızca 150 tanesi canlı hayvan gemisidir. Bu 150 gemiden 1 tanesi 40.000 DWT üzerinde, 5 tanesi 20.000-40.000 DWT arasında ve 7 tanesi 10.000- 20.000 DWT arasındadır. Bu gemiler 700.000 DWT’lik toplam hacmi ile dünyanın 2.1 milyarlık toplam DWT ticaret hacminin %0.034’ünü oluşturur.

2. Hayvanların Deniz Yoluyla Taşınması

Dünyanın en büyük canlı hayvan gemisi: “MAWASHI EXPRESS”.

Hayvancılık üretimi ülkeden ülkeye epey değiştiğinden hayvan ticareti giderek önem kazanmaktadır. Hayvanların yetersiz ve uygun olmayan ortamlarda taşınması et kalitesini düşüren ve ekonomik kayıplara yol açan hayvan hastalıklarına ve hatta ölümlere sebep olmaktadır. “Canlı” bir kargo taşındığından planlama ve “bilgi”, hayvan kaybını azaltmada ve hayvanların sağlık-huzurunu artırmada önemli rol oynar. Canlı taşımacılığı söz konusu olduğunda lojistiğin en hassas konularından biridir.

En sıkı denetimler canlı hayvan taşıyan gemilere uygulanır. Birçok ülkenin çok sıkı regülasyonları vardır. Bunlardan en sıkıları aşağıdaki kurumlar tarafından konulur:

• United Kingdom Department for Environment, Food and Rural Affairs (DEFRA),
• United States of America Animal and Plant Health Inspection Service (APHIS),
• Argentina Secretaria Nacional de Sanidad Animal (SENESA),
• Australian Department of Agriculture, Fisheries and Foresty (DAFF).

Canlı hayvan taşımacılığında önemli bir örnek konumunda olan Avustralya bu konuda lider ülke konumundadır ve en sıkı kuralları uygular. Dünyada canlı hayvan taşıyan gemilerde en çok kabul gören sertifika da AMSA’dır (Australian Maritime Safety Authority). Bu sertifika Avustralya tarafındann verilir ve canlı hayvan taşımacılığının en üst standartlarını talep eder. Denizde canlı hayvan taşımacılığının kuralları uzun süreli deneyimler sonucu zamanla oluşmuştur. Dolayısıyla bu kurallar günden güne gelişmektedir. Çalışmanın bu bölümünde Avustralya tarafından belirlenen bazı kurallar incelenecek, sonraki bölümlerde ise canlı hayvan gemilerinin karakteristiği incelenecektir.

2.1.Hayvan Sağlığına İlişkin Bazı Düzenlemeler

Hayvanların deniz yoluyla taşınması uzun zaman alır, bu sebeple hayvan sağlığı esas hale gelir. Prensip, verimli ve düşük-riskli bir taşımacılık anlayışıdır. Aşağıda belirtilen düzenlemeler 1999 yılında düzenlenen “Animal Welfare Act” kapsamındadır:

• Uygun ve yeterli yem ve su sağlanmalıdır.
• Uyuma için yeterli alan sağlanmalıdır.
• Hayvanların hareket etmesi için yeterli alan sağlanmalıdır.
• Elleçleme sırasında yaralanmalar ve stres önlenmelidir.
• Önemli hastalıklardan korunma ve hızlı teşhis sağlanmalıdır.

Bakanlıklar hayvan ticareti için Animal Welfare Export Certificates (AWECs) talep ederler. Bu sertifikalarda aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:

• Hayvan ihracat başvurusu,
• Kapasite,
• Hayvanların türü ve sayısı,
• Hayvanların yaşı ve fiziksel kondisyonu,
• Tavsiye edilen taşıma metodu,
• Sefer süresi ve şartları,
• Hayvanların strese ve hastalıklara olan duyarlılıkları,
• Diğer ülkelerin gereklilikleri,
• Güncel uluslararası standartlar,
• Hayvanların ülkeyi terk ettikleri tarih,
• Otorite tarafından istenen diğer belgeler.

2.2 Yükleme Beyannamesi (Loading Declaration)

Yazının Türkçe versiyonunu henüz bitirmedim, zamanla güncelleyeceğim. Şimdilik İngilizce versiyonundan okumaya devam edebilirsiniz.